Χριστούγεννα στην Παιδόπολη
Χριστούγεννα στην Παιδόπολη
Γιώτα Κούγιαλη*
Ο βοριάς κατέβηκε σφυρίζοντας από τις κορυφές του Ολύμπου και σάρωσε με την
παγωμένη του ανάσα το θεσσαλικό κάμπο. «Ο βοριάς που τ’ αρνάκια παγώνει»… Η
Ελπίδα έσφιξε με ξυλιασμένα τα δάχτυλα από το κρύο τη χοντρή μάλλινη κάπα στο
σώμα της, καθάρισε τα μάτια της από τις πλατιές νιφάδες του χιονιού που με φόρα
πασπάλιζαν το πρόσωπό της και με προσοχή προχώρησε στο ανοιγμένο δρομάκι
που ξεδιπλώνονταν μπροστά της. Πίσω της προχωρούσε η φίλη της η Σοφία. Γύρισε
και την κοίταξε. Το χιόνι είχε κάνει μία άσπρη κορυφή στην κουκούλα της. «Σαν
κουραμπιές με πόδια είσαι», την πείραξε. «Ναι, είμαστε δυο κουραμπιεδάκια»,
γέλασε εκείνη και έσκυψε να φτιάξει μία χιονόμπαλα. Δεν πρόλαβε όμως γιατί
μπροστά τους εμφανίστηκε η δεσποινίς Νόνη, η ομαδάρχισσά τους. «Ακόμη εδώ
είστε εσείς; Η πρόβα για τη γιορτή έχει κιόλας αρχίσει». Τα κορίτσια έσκυψαν
υπάκουα το κεφάλι και επιτάχυναν το βήμα.
Χριστούγεννα του 1963, στην Παιδόπολη της Λάρισας.
Παιδόπολη, πόλη για παιδιά∙ ίδια φουστανάκια, ίδια πουλόβερ, ίδιο παλτό,
ίδιος και ο ήχος από τα πέταλα που ήταν καρφωμένα στα μαύρα τους σκαρπίνια, ως
εγγύηση μακροζωίας των υποδημάτων. Πιασμένα χέρι-χέρι οδηγούνταν μερικές
φορές στους δρόμους της πόλης είτε για να πάνε σε κάποια εκδήλωση είτε για να
δουν κάποιο έπος στον κινηματογράφο. Το πέρασμά τους έτσι και αλλιώς δεν
περνούσε απαρατήρητο, ο κόσμος τα έπαιρνε είδηση ή από το τραγούδι που έλεγαν
όλα μαζί ή από το ρυθμικό χτύπημα των μεταλλικών πετάλων στο οδόστρωμα. Όσοι
είχαν εξοικειωθεί με την εικόνα, χαμογελούσαν στο διάβα των παιδιών, ίσως και
κάποιοι να άπλωναν το χέρι τους να χαϊδέψουν κεφαλάκι.
Παιδόπολη «Απόστολος Παύλος»∙ ένα συγκρότημα κτηρίων αρκετά έξω από
την πόλη. Μία μικρή νησίδα θηλέων στη μέση απέραντων καλλιεργημένων
εκτάσεων. Τριακόσια περίπου κορίτσια μακριά απ’ τον υπόλοιπο κόσμο. Ήταν η
πρώτη χρονιά που η Ελπίδα βρισκόταν στο ίδρυμα και όλα της φαίνονταν
πρωτόγνωρα.
Είχε κιόλας φτάσει η παραμονή της μεγάλης γιορτής. Ένα πανύψηλο αληθινό
έλατο στολισμένο με γυαλιστερές πολύχρωμες μπάλες και βαμβάκι για χιόνι
δέσποζε στη μεγάλη αίθουσα.
Έτρεξε να ντυθεί. Απόψε η πρόβα θα γινόταν κανονικά, όπως ακριβώς θα
γινόταν στη γιορτή. Θα φορούσαν τις στολές, θα έλεγαν σωστά τα λόγια τους, θα
έπαιζαν το ρόλο τους τέλεια, σαν να είχαν μπροστά τους κοινό. Φόρεσε το μακρύ
άσπρο φουστανάκι και η δεσποινίς Νόνη στερέωσε στην πλάτη της δύο μεγάλα
άσπρα φτερά. Και την προηγούμενη χρονιά, στο χωριό της αγγελουδάκι είχε ντυθεί.
Αφτέρουγο όμως. Τα φτερά των παιδιών τα φτιάχνουν οι μανάδες και η δική της
ήταν άρρωστη, τίποτε δεν μπορούσε να κάνει∙ την κοίταζε μόνο, με τα μεγάλα
λυπημένα μάτια της, με την αγωνία να τρυπά τη σκέψη της, «πώς θα μεγαλώσει
αυτό το παιδάκι μοναχούλι;»
Η δεσποινίς Νόνη της έδωσε μία μικρή ώθηση στην πλάτη. «Να τα πεις καλά,
πρόσεχε». Η Ελπίδα βρέθηκε στο κέντρο της σκηνής. «Δόξα εν Υψίστοις Θεώ και επί
γης ειρήνη…» ψέλλισε ντροπαλά. Πόσο ήθελε να αρχίσουν να κουνιούνται οι
μεγάλες της φτερούγες, να σηκωθεί ψηλά, να κάνει δυο τρεις γύρους πάνω από τα
κεφάλια όλων και ύστερα να πετάξει, να γυρίσει στο πατρικό της. Το ήξερε, δε θα
έβρισκε τη μάνα της πια εκεί, θα είχε όμως όλους τους άλλους. Το χειροκρότημα τη
συνέφερε. Πότε τέλειωσε κιόλας η πρόβα;
Απόψε θα κοιμόντουσαν νωρίτερα από το κανονικό, για να μπορέσουν να
σηκωθούν το πρωί για τη χριστουγεννιάτικη λειτουργία. Μπάνιο και ύπνο χωρίς
καθυστέρηση. Το ίδρυμα δεν είχε εκκλησία, είχε όμως ιερό χτισμένο την ανατολική
πλευρά του δημοτικού σχολείου. Άνοιγαν τις πόρτες, τύπου φυσαρμόνικας, σε δύο
σχολικές αίθουσες και έτσι καλύπτονταν οι ανάγκες. Μόνο οι εικόνες των αγίων
από τους τοίχους έλειπαν, όλα τα άλλα υπήρχαν. Τη θέση των ψαλτάδων την
έπαιρναν οι καλλίφωνες «μεγάλες», κορίτσια που είχαν τελειώσει το δημοτικό. Ο
παπάς θα ερχόταν ανήμερα από την πόλη. Θα τον έφερνε ο οδηγός με το τζιπάκι
της Παιδόπολης.
Δεν είχε χαράξει ακόμη η μέρα όταν το κουδούνι χτύπησε δυνατά τρεις φορές. Ώρα
να ξυπνήσουν. Όλα έπρεπε να τηρηθούν με στρατιωτική πειθαρχία. Να τινάξουν τα
σεντόνια τους, να φακελώσουν τέλεια τα κρεβάτια με τις κουβέρτες. Να ντυθούν, τα
παπούτσια να αστράφτουν, να πλύνουν το πρόσωπο και τα δόντια. Nα πάνε
κατευθείαν στην εκκλησία.
Έξω, άσπρη η νύχτα, όλα σκεπασμένα με χιόνι. Η Ελπίδα φύσηξε τις χούφτες της να
ζεσταθούν κι έτρεξε γρήγορα προς το Δημοτικό. Έτσι όπως ήταν αδυνατούλα
κατάφερε να τρυπώσει ανάμεσα στα μεγαλύτερα κορίτσια και να πάρει θέση κοντά
σε μία από τις δύο σόμπες που ζέσταιναν το χώρο της αυτοσχέδιας εκκλησίας. Οι
αγγελικές φωνές των κοριτσιών που έψελναν τη γέμισαν με χαρμόσυνη διάθεση.
Από τα μεγάλα τετράγωνα παράθυρα της τάξης – εκκλησίας έβλεπε τα παγωμένα
«σπαθιά» που κρέμονταν από τη χιονισμένη σκεπή. Αναστέναξε. Τέτοια σπαθιά θα
έβλεπε και από το παράθυρο του σπιτιού της, αν ήταν εκεί. Όσα παιδιά είχαν
εξομολογηθεί, έκαναν σειρά μπροστά στο ιερό για να κοινωνήσουν. Όταν όλοι
πήραν το αντίδωρο βγήκαν έξω και έκαναν σειρές κατά ομάδες. Η ομάδα της
λεγόταν «Όλυμπος». Τραγούδησαν τον εθνικό ύμνο, έκαναν έπαρση της σημαίας
και κατευθύνθηκαν στην τραπεζαρία. Μπήκαν μέσα μία – μία. Πρώτα κατάπιαν μία
κουταλιά μουρουνόλαδο και μετά κάθισαν στη θέση τους για το πρωινό.
Η αρχηγός της Παιδόπολης πήρε το λόγο, τους ευχήθηκε χρόνια πολλά και τους
έδωσε οδηγίες για τη γιορτή. Θα έρχονταν επίσημοι καλεσμένοι να την
παρακολουθήσουν, έπρεπε να γίνουν όλα τέλεια. Αν όλα πήγαιναν καλά, μέσα στις
γιορτές θα είχαν «έξοδο», να πάνε στη Λάρισα να δουν στον κινηματογράφο την
«Αργοναυτική εκστρατεία». Υπήρχε μάλιστα η περίπτωση να έρθουν αργότερα και
τα αγόρια από την Παιδόπολη «Αγία Σοφία», από την Αγριά Βόλου, και να κάνουν
όλοι μαζί μία γιορτή με χορό, μουσική και τραγούδια. Τα νέα ξεσήκωσαν κύματα
χαράς και ενθουσιασμού.
Όλα τέλεια έγιναν, όλα δούλεψαν σωστά, σαν καλοκουρδισμένο ρολόι. Με το τέλος
της γιορτής κουραμπιέδες και μελομακάρονα προσφέρθηκαν σε όλους. Οι
ομαδάρχισσες όρισαν ποια κορίτσια θα τακτοποιούσαν το χώρο. Τα υπόλοιπα
παιδιά ήταν ελεύθερα ως το μεσημεριανό φαγητό.
Οι δύο φίλες πήγαν στο θάλαμό τους, ήθελαν να συζητήσουν τι δώρο να ζητήσουν
από τον Άγιο Βασίλη. Έπρεπε να διαλέξουν ανάμεσα σε κάλτσες, γάντια ή βιβλίο.
Αυτά μόνο μπορούσε να φέρει ως εκεί ο δικός τους Άγιος.
Παιδόπολη της Λάρισας, Πρωτοχρονιά του 1964. Ακόμη δεν είχε χτυπήσει
εγερτήριο, αλλά η μικρή άνοιξε τα μάτια και αυτόματα πετάχτηκε επάνω. Στα χέρια
της ακόμη κρατούσε τα φουντούκια που είχε κερδίσει στο παιχνίδι «Πάρτα Όλα» το
προηγούμενο βράδυ, της παραμονής του νέου χρόνου. Είχανε δώσει από δέκα
φουντούκια στην κάθε μία και ανά πέντε κορίτσια μία πολύεδρη σβούρα «Πάρτα
Όλα». Στάθηκε τυχερή, κατάφερε να διπλασιάσει σχεδόν το …θησαυρό της.
Έτριψε τα μάτια της και κοίταξε γύρω της. Ο Άγιος είχε περάσει από το «νησάκι»
τους! Στην άκρη των κρεβατιών, στα πόδια των παιδιών βρισκόταν από ένα δωράκι,
τυλιγμένο σε πολύχρωμο χαρτί. Σκούντησε τη Σοφία να την ξυπνήσει και άνοιξε
ανυπόμονη το δικό της. «Οι μύθοι του Αισώπου»! Αυτό ήταν το πρώτο, καταδικό
της βιβλίο. Ένα βιβλίο που τη γέμισε απέραντη χαρά. Το κράτησε σφιχτά στην
αγκαλιά της και ένιωσε ευτυχισμένη, το έκανε μαξιλάρι της και είδε όνειρα,
φυλλογύρισε τις σελίδες του και η ζωή φάνταξε μπροστά της όμορφη και
ελπιδοφόρα. Ελπίδα∙ όπως το όνομά της!
Η Γιώτα Κούγιαλη είναι Συγγραφέας,
Εκπαιδευτικός,
μέλος του Συλλόγου Αποφοίτων Παιδοπόλεων.
Ψήφισμα
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
ΨΗΦΙΣΜΑ
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Αποφοίτων Παιδοπόλεων, πληροφορήθηκε το δυσάρεστο άγγελμα της «αναχωρήσεως» της Νίκης Λαδοπούλου, μητέρας του Μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου Ελένης Λαδοπούλου και Προϊσταμένης του Κέντρου Εκπαιδευτικής & Συμβουλευτικής Υποστήριξης του Νομού Μαγνησίας (Κ.Ε.Σ.Υ.).
Η αείμνηστη κυρία Νίκη, σύζυγος εν ζωή του επίσης αείμνηστου Δημητρίου Λαδόπουλου, Κοινοτάρχη στην Παιδόπολη «Αγία Σοφία», υπήρξε, επιπλέον, για πολλά χρόνια ομαδάρχης της ίδιας Παιδόπολης.
Αμέσως ενημερώθηκαν όλα τα μέλη, και διαμέσου διαδικτυακής συνεδρίασης του Δ.Σ. την Τρίτη 25 Μαΐου 2021, έλαβε υπόψιν τα αναφερόμενα και ομόφωνα αποφάσισε:
1. Να καταθέσει αντί στεφάνου το ποσό των εκατό ευρώ υπέρ του Σουρλίγκειου Ιδρύματος (Γηροκομείου) Καναλίων Μαγνησίας.
2. Να δημοσιευθεί αυτό το ψήφισμα στον τοπικό τύπο και στην ιστοσελίδα του Συλλόγου.
3. Να εκφράσει τα θερμά συλλυπητήρια του Δ.Σ. και των μελών του Συλλόγου στην οικογένειας της Ελένης Λαδοπούλου, παραδίδοντάς την αντίγραφο του παρόντος ψηφίσματος.
Αγριά Βόλου, 25 Μαΐου 2021
Το Διοικητικό Συμβούλιο
Χατζηαγγέλου Κλεοπάτρα
Κοσμίδης Γεώργιος
Καράτσαλος Γιάννης
Παπαδήμας Κοσμάς
Κουτσοσπύρος Δημήτρης
Τσούκας Νίκος
ΜΝΗΜΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Χ. ΚΑΡΚΟΥ
ΜΝΗΜΗ
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Χ. ΚΑΡΚΟΥ
Στις αρχές του νέου χρόνου, 7 Ιανουαρίου, «έφυγε» από κοντά μας, ένα εκλεκτό
μέλος του Συλλόγου Αποφοίτων Παιδοπόλεων, ο Κωνσταντίνος Χ. Κάρκος.
Πρόκειται για μια απώλεια, την οποία θρηνούμε διπλά. Και για την απουσία
αυτού του εξαιρετικού Ανθρώπου, αλλά και για το γεγονός ότι ως Σύλλογος δε
μπορέσαμε να υλοποιήσουμε την απόφασή μας να τον τιμήσουμε ως
«Παιδοπολίτη της Χρονιάς 2021». Την απόφασή μας αυτή την είχαμε κάνει
γνωστή στον Αείμνηστο Κύριο Κώστα και στην σύζυγό του, πλην όμως λόγω της
κατάστασης της υγείας του, αλλά και της πολύ άσχημης εικόνας στην οποία
περιήλθε όλος ο κόσμος, λόγω της πανδημίας, δε στάθηκε δυνατό να την
πραγματοποιήσουμε. Όμως για όλους εμάς παραμένει ένας από τους πλέον
αξιόλογους Παιδοπολίτες όλων των περιόδων, όπου με τη στάση, την
συμπεριφορά, την ποιότητα του χαρακτήρα του, το τεράστιο Εκπαιδευτικό και
συγγραφικό του έργο, προπάντων όμως με την ολοκληρωμένη του
προσωπικότητα, ανέδειξε όλους τους Αποφοίτους και το έργο που επιτέλεσαν επί
πενήντα χρόνια οι ΠΑΙΔΟΠΟΛΕΙΣ. Όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν θα
οργανώσουμε μια εκδήλωση, αντάξια του επιπέδου του για να τον τιμήσουμε, για
να δείξουμε τις αξίες που μας διακατέχουν και ΔΕΝ ξεχνάμε φίλους και
αδελφούς, αλλά και για να γίνει ευρύτερα γνωστό το έργο, η προσωπικότητα και
η προσφορά του στην περιοχή μας. Στη σημερινή επέτειο του Μνημοσύνου του,
ως ελάχιστο δείγμα αναγνώρισης και τιμής παραθέτουμε το παρακάτω κείμενο
του Φίλου, Συμμαθητή και συναδέλφου του στην Επιστήμη, Φιλολόγου
Κωνσταντίνου Τσιάρα.
-Η οικογένεια των Εκπαιδευτικών του Βόλου αποχαιρέτησε με ανείπωτη θλίψη,
βαθιά οδύνη και απερίγραπτη συγκίνηση ένα εξαίρετο, ένα επίλεκτο από τα μέλη
της, τον Κωνσταντίνο Χ. Κάρκο, που ημέρα Πέμπτη 7 Ιανουαρίου και ώρα 17.30
πήδηξε έξω από τον κύκλο της ζωής και άφησε τον μάταιο τούτο κόσμο. Η είδηση
του θανάτου του έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία στην πόλη του Βόλου.
Καθηλωμένος ο Κώστας σε αναπηρική καρέκλα υπέμενε με ιώβεια υπομονή το
μαρτύριο της Υγείας του. Δίπλα του η ηρωίδα σύζυγος Μάχη, προσπαθούσε να του
αναστυλώσει το πεσμένο του ηθικό και να του προσφέρει οτιδήποτε αναγκαίο για
τη ζωή του και την υγεία του. Δυστυχώς τόσο αυτή όσο και η Ιατρική δεν μπόρεσαν
να κάνουν το ακατόρθωτο δυνατόν. Ο Κώστας είχε ήδη πάρει το εισιτήριο για το
ταξίδι χωρίς επιστροφή, για την αιωνιότητα. Τελικά, έφυγε αθόρυβα, χωρίς πικρία,
ατάραχος. Προορισμός του η χώρα των αγγέλων, στα ουράνια και εκεί προγεύεται
τώρα όσα ο Πανάγαθος Θεός έχει ετοιμάσει γι’ αυτούς που
«Τὸν ἀγῶνα τὸν καλὸν ἠγώνισμαι, τὸν δρόμον τετέλεκα, τὴν πίστιν τετήρηκα· λοιπὸν
ἀπόκειταί μοι ὁ τῆς δικαιοσύνης στέφανος».
Σήμερα, για τη Μάχη, την καρτερική σύζυγο, λείπει η κολόνα του σπιτιού, ο πιστός
σύζυγος και σύντροφός της. Οι κόρες του, Αρετή, Καθηγήτρια Φιλόλογος και
Βασιλική, Καθηγήτρια Χοροθεραπείας στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ, έχασαν
τον καλοκάγαθο συμβουλάτορα πατέρα τους και ο εγγονός του Αχιλλέας τον
αξιολάτρευτο παππού του.
Τον Κώστα Κάρκο, καταγόμενο από την Καληκώμη Αργιθέας Καρδίτσας, τον
γνώρισα στην Παιδόπολη «Αγία Σοφία» Αγριάς Βόλου, στην οποία Αρχηγός –
Διευθύντρια ήταν η επιφανής παιδαγωγός Καλλιόπη Μουστάκα με σπουδαίο
παιδαγωγικό συγγραφικό έργο, μετέπειτα μέλος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου.
Εγώ καταγόμενος από το Αργυροπούλι Τυρνάβου τα πέτρινα χρόνια του Εμφύλιου
σπαραγμού, βρέθηκα στην αρχή στην Παιδόπολη «Απόστολος Παύλος» Λάρισας και
μετέπειτα στην Παιδόπολη Αγριάς Βόλου. Υπήρξαμε μαθητές στην ίδια τάξη.
Εκείνος στο 2 ο Γυμνασίου Γυμνάσιο Αρρένων Βόλου και εγώ στο 1 ο .
Καθημερινά πηγαίναμε με τα πόδια στα Γυμνάσια του Βόλου, τρέχοντας μάλιστα
για να προλάβουμε το κουδούνι του σχολείου, κάθιδροι, να μπούμε για μάθημα
πριν μπει ο Καθηγητής στην τάξη. Και να ήταν μόνο αυτό το κακό για τους
γυμνασιόπαιδες της Παιδόπολης? Για να συνεχίσουμε τη φοίτησή μας στο Γυμνάσιο
έπρεπε να προβιβαζόμαστε με 17 και άνω, αλλιώς η διακοπή της φοίτησης ήταν
αναπόφευκτη!
Στο Γυμνάσιο ο αδελφός μου ο Κώστας - τον αποκαλώ αδελφό, γιατί στην
Παιδόπολη η ζωή μας έφερε τόσο κοντά ώστε η φιλία να μετεξελιχθεί σε αδελφική
αγάπη - υπήρξε άριστος μαθητής, πρώτος μεταξύ των πρώτων.
Ήταν μελετηρότατος. Τον διέκρινε η φιλομάθεια, η εργατικότητα, ταπεινοφροσύνη,
γι’ αυτό ήταν πάρα πολύ αγαπητός στους συμμαθητές του αλλά ακόμη ποιο πολύ
στους Παιδοπολίτες. Επειδή όμως οι συνθήκες φοίτησης στα Γυμνάσια του Βόλου
για μας τους Παιδοπολίτες Γυμνασιόπαιδες ήταν πολύ δύσκολες, απαράδεκτες,
αποφασίστηκε οι Γυμνασιόπαιδες από όλες τις Παιδοπόλεις να σταλούμε στην
Παιδόπολη «Άγιος Δημήτριος» Θεσσαλονίκης, που βρισκόταν εκεί όπου σήμερα
υπάρχει το Δικαστικό Μέγαρο της Συμπρωτεύουσας. Σε απόσταση διακοσίων και
κάτι μέτρων βρισκόταν το 6 ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης, στο οποίο έπρεπε να
φοιτούμε 170 μαθητές Παιδοπολίτες. Ο Γυμνασιάρχης αρνήθηκε να μας δεχτεί
όλους γι’ αυτό και οι μισοί μαθητές έπρεπε να φοιτήσουμε στο 4 ο Γυμνάσιο, στην
οδό, αν θυμάμαι καλά, Ολύμπου. Ο λόγος? Η μαθητική εισφορά που θα έχανε το
σχολείο, την οποία πλήρωναν οι μαθητές για τον μισθό των καθηγητών και τις
ανάγκες του σχολείου.
Από την αρχή κιόλας της φοίτησής τους στα νέα σχολεία οι Παιδοπολίτες μαθητές
έδειξαν τις ικανότητές τους που έκαναν γρήγορα να διακριθούν μεταξύ των
συμμαθητών. Κι αυτό το επιβεβαίωσε περίτρανα το εξής γεγονός. Στις Εισαγωγικές
εξετάσεις του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης πρώτος εισάγεται ο
Παιδοπολίτης Αστέριος Αργυρίου – τώρα συνταξιούχος Καθηγητής του
Πανεπιστημίου του Στρασβούργου και Γάλλος υπήκοος – και δεύτερος ο
Κωνσταντίνος Κάρκος και ο υπογράφων στην πρώτη εικοσάδα, υπότροφοι και οι
τρείς του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, Ι.Κ.Υ. (Ο Α. Αργυρίου πέρασε δεύτερος
στη Θεολογική Σχολή, όπου και εφοίτησε). Τον Κωνσταντίνο Κάρκο ακολούθησαν
τα δυο του αδέλφια, ο Δημήτρης και ο Τιμολέοντας, Φιλόλογοι και αυτοί, τώρα
συνταξιούχοι.
Μετά την αφυπηρέτηση από τον Στρατό και με συστατικές επιστολές των
Καθηγητών, Καψωμένου, Πολίτη, Τσοπανάκη και του Γραμματέα της Εταιρείας
Μακεδονικών Σπουδών κ. Λέτσα, προσλαμβάνεται ως Καθηγητής στο Αμερικανικό
Κολλέγιο «Ανατόλια» Θεσσαλονίκης.
Το 1963 διορίστηκε στο Δημόσιο και υπηρέτησε κατά σειρά στα παρακάτω Σχολεία
και Διευθύνσεις: Εξατάξιο Γυμνάσιο Κεραμείων Κεφαλληνίας, Εξατάξιο Γυμνάσιο
Μουζακίου, Νέας Ιωνίας Βόλου, ΓΕΜΕ Μαγνησίας, Εξατάξιο Γυμνάσιο Θηλέων
Βόλου, Μέσο Εκκλησιαστικό Φροντιστήριο και Λύκειο Βόλου. Το 1977 μετατάχθηκε
στη Εκκλησιαστική Εκπαίδευση, προήχθη στον βαθμό του Λυκειάρχη. Τέλος, το
1989 συνταξιοδοτήθηκε. Στις 26 Ιουλίου του 1964 νυμφεύτηκε τη Μάχη
(Ανδρομάχη) Λαρυγγάκη από τη Γλώσσα της Σκοπέλου και αποκτά τις δύο
προαναφερθείσες κόρες του, την Αρετή και τη Βασιλική.
Ο Κώστας Κάρκος δεν υπήρξε μόνο εξαίρετος Δάσκαλος, πιστός σύζυγος και
στοργικός και τρυφερός πατέρας και παππούς. Έχει γίνει γνωστό και για το πλούσιο
συγγραφικό του έργο, στην ποίηση και στην λαογραφία, ενώ κατά καιρούς είχε
συνεργαστεί και με την εφημερίδα «ΘΕΣΣΑΛΙΑ».
Συγκεκριμένα εκδίδει:
Βοηθητικό βιβλίο Εκθέσεων ιδεών.
Στοιχεία μετρικής Αρχαίας Ελληνικής – Λατινικής – Νέας Ελληνικής, βοήθημα
κρισιμότατο για τους φοιτητές της Φιλοσοφικής Σχολής.
Σύντομη περιδιάβαση στο έργο του Νομπελίστα Οδυσσέα Ελύτη.
Τιμητική Εκδήλωση για τον Νομπελίστα ποιητή Γιώργο Σεφέρη.
Σπύρος Ζήσης, ο Καληκωμήτης Συγγραφέας.
Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός (1714 – 1779) ο Διδάσκαλος του Γένους.
Κάποιες δοκιμές….. (Ποιήματα) και άλλα.
Σήμερα, οι πρώην μαθητές του εξαίρετου και αξιαγάπητου Φιλόλογου, Δάσκαλου
και Πνευματικού Δημιουργού, Κωνσταντίνου Κάρκου, θρηνούν για την απώλεια του
Δασκάλου τους. Αλλά και οι συνάδελφοί του με τους οποίους συνυπηρέτησε κατά
καιρούς στα διάφορα σχολεία είναι βαθύτατα στενοχωρημένοι που έχασαν έναν
τέτοιο συνεργάτη και συνάδελφο. Κι εμείς οι κοντινοί του φίλοι, βαθύτατα
πικραμένοι πρώτα θρηνούμε που χάσαμε έναν τέτοιο φίλο.
Όντας βαθιά πικραμένος δε ξέρω πως μου ήρθε και ξαφνικά θυμήθηκα αυτά που
λέει ο Λυσίας στον Επιτάφιόν του (ΙΙ, 77 – 80):
«Αλλά βέβαια δεν ξεύρω γιατί πρέπει να κάνουμε τέτοιους θρήνους· διότι δεν
λησμονούμε πως είμαστε θνητοί ώστε γιατί πρέπει να στενοχωριόμαστε τώρα για
πράγματα, που από πολύ καιρό περιμέναμε να πάθουμε, ή γιατί πρέπει να
στενοχωρούμεθα τόσον υπερβολικά για τις αναπόφευκτες συμφορές μας, αφού
ξέρουμε ότι ο θάνατος είναι κοινός και για τους κακούς και διά τους αρίστους. Διότι
ούτε τους φαύλους περιφρονεί (ο θάνατος) ούτε τους χρηστούς θαυμάζει, αλλά
φέρεται σε όλους με τον ίδιο τρόπο. Γιατί αν ήταν δυνατό σε εκείνους που διέφυγαν
τους πολεμικούς κινδύνους να είναι αθάνατοι κατά τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής,
θα άξιζε οι ζωντανοί σε όλη γενικά της ζωής τους να πενθούν αιωνίως τους νεκρούς.
Τώρα όμως και η φύση του ανθρώπου είναι κατώτερη και από τις αρρώστιες και τα
γηρατειά και ο Θεός που έλαχε να προστατεύει τη μοίρα μας είναι αδυσώπητος».
Ύστερα από όλα αυτά τι να πω?
Καλό Παράδεισο, φίλε, αδελφέ, συνάδελφε, δάσκαλε, πνευματικέ δημιουργέ,
Κώστα Κάρκο, και ας είναι ελαφρό το χώμα της Βολιώτικης γης που σε σκεπάζει και
σου υποσχόμαστε πως θα σε έχουμε ζωντανό στη μνήμη μας για να σε βλέπουμε με
τα μάτια της ψυχής μας και σε ώρες περισυλλογής να μπορούμε πνευματικά να
επικοινωνούμε και να συνομιλούμε.
Αιωνία σου η μνήμη φίλε, αδελφέ, συνάδελφε, δάσκαλε,, Κωνσταντίνε Κάρκο.
Κωνσταντίνος Τσιάρας
Φιλόλογος
Λάρισα
Φύτευση αρωματικών φυτών
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΤΗΣ ΠΑΙΔΟΠΟΛΗΣ
ΜΕ ΦΥΤΕΥΣΗ ΑΡΩΜΑΤΙΚΩΝ ΦΥΤΩΝ
Ο Σύλλογος Αποφοίτων Παιδοπόλεων, όπως όλοι οι ανάλογοι φορείς στην περιοχή μας, έχει αναστείλει ένα μεγάλο μέρος των δραστηριοτήτων του, περιορίζοντας ακόμη και την παρουσία των μελών του στον χώρο των γραφείων στην Παιδόπολη «Αγία Σοφία» στην Αγριά, εξαιτίας και της φιλοξενίας, στον ίδιο χώρο, των ασυνόδευτων ανήλικων οικονομικών μεταναστών από τον Ερυθρό Σταυρό.
Όμως μετά από πολλές αναβολές, παίρνοντας όλα τα απαραίτητα μέτρα προστασίας, υλοποιήθηκε μια σημαντική δράση σε εξωτερικό χώρο με πολλαπλή χρησιμότητα και σημειολογία.
Στην τελευταία εκδήλωση, τον περασμένο Φεβρουάριο, ο Σύλλογος δέχτηκε την προσφορά του νεοσύστατου Κέντρου Προστασίας Αρωματικών & Φαρμακευτικών Φυτών της Όθρυος, του οποίου πρόεδρος είναι ο Ηρακλής Παυλίδης, Απόφοιτος της Παιδόπολης και μέλος του Συλλόγου, για συνεργασία με σκοπό τον εξωραϊσμό με τη φύτευση πολλών ειδών αρωματικών πολυετών βοτάνων (Τσάϊ του βουνού, Μέντα, δενδρολίβανο, μελισσόχορτο ή μελισσοβότανο και καλλωπιστική ρίγανη) στον προαύλιο χώρο της Παιδόπολης «Αγία Σοφία».
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου, αφού με μεγάλη χαρά αποδέχτηκε την πρόταση, ενημέρωσε τους υπεύθυνους του Κέντρου Φιλοξενίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων Αιτούντων Άσυλο Βόλου, του τομέα κοινωνικής πρόνοιας του ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ, που όχι μόνον δέχτηκαν πρόθυμα την πρόταση, αλλά ανέλαβαν να συνδράμουν στην προσπάθεια αυτή με τους φιλοξενούμενους νέους, όπου θα προσέφεραν εθελοντική εργασία την ημέρα της φύτευσης.
Η δράση αυτή, σε πρώτη φάση, πραγματοποιήθηκε την περασμένη Τρίτη 6 Οκτωβρίου, όπου φυτεύτηκαν στα τρία μεγάλα παρτέρια της εισόδου δενδρολίβανο, μελισσόχορτο και καλλωπιστική ρίγανη. Στις εργασίες συμμετείχαν μέλη και των δύο φορέων, καθώς και πολλοί φιλοξενούμενοι νέοι με την καθοδήγηση του υπευθύνου της δομής Δημήτρη Βαγδούτη και άλλων στελεχών.
Με το πέρας της εργασίας, η φροντίδα και η άριστη εικόνα των παρτεριών ήταν καταφανέστατη.
Τέλος, όλοι οι συμβαλλόμενοι ανέλαβαν τη δέσμευση και παρακάλεσαν κυρίως τους υπευθύνους της δομής να συστήσουν και να ενημερώσουν τα φιλοξενούμενα παιδιά να επιδείξουν ανάλογη συμπεριφορά και να προστατεύουν τα φυτά και τον χώρο.
Εάν το εγχείρημα αυτό επιτύχει, τον επόμενο μήνα θα εξωραϊσθούν και άλλοι χώροι πλησίον των γραφείων με την φύτευση και άλλων αρωματικών πολυετών βοτάνων, κυρίως τσάϊ του βουνού και μέντα.
Η ενέργεια αυτή υλοποιείται με σκοπό να βελτιώσει πολύ την εικόνα των εγκαταστάσεων, να αναστείλει την πορεία της καταστροφής και να δημιουργήσει προϋποθέσεις εξωραϊσμού και νοικοκυροσύνης, όπως στα χρόνια που ζούσαν οι Απόφοιτοι στον χώρο αυτό, προπάντων όμως για να αισθάνονται όμορφα τα φιλοξενούμενα παιδιά, που έχουν πολύ άσχημες εμπειρίες από τις πατρίδες τους, από όπου και έφυγαν.
Ο εθελοντικός Φυσιολατρικός Σύλλογος «Κέντρο Προστασίας Αρωματικών και Φαρμακευτικών Φυτών της Όθρυος» είναι μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και έχει την έδρα του στον Δήμο Αλμυρού. Κύριοι σκοποί του οποίου – μέσω της εθελοντικής προσφοράς των μελών του – είναι η διαφύλαξη, προστασία & καταγραφή της χλωρίδας και η διάθεση των αρωματικών φυτών, των φαρμακευτικών βοτάνων και μυκήτων που φύονται και καλλιεργούνται στο όρος Όθρυς, η ανάδειξη του φυσικού κάλους του βουνού, η αγάπη και ο σεβασμός προς τη φύση και το περιβάλλον.
Ακόμη, η προαγωγή του αισθήματος της αμοιβαίας κατανόησης της φιλίας και της αλληλεγγύης ανάμεσα στους ανθρώπους, η φιλοπεριβαλλοντική διαπαιδαγώγηση και ευαισθητοποίηση των νέων για τη σημασία του φυσικού περιβάλλοντος ως ύψιστου δημόσιου αγαθού και η διασφάλιση του δικαιώματος όλων των πολιτών στην ποιότητα ζωής με ελεύθερη πρόσβαση σε όλα τα φυσικά οικοσυστήματα.
Έτσι λοιπόν η δράση που πραγματοποιήθηκε ήταν μέσα στις καταστατικές αρχές του Κέντρου, και στις επιδιώξεις του Συλλόγου για καθαριότητα και εξωραϊσμό του χώρου, όπου μεγάλωσαν χιλιάδες παιδιών σε προηγούμενες δεκαετίες.
Οι Απόφοιτοι των Παιδοπόλεων με την ενέργειά τους αυτή, άφησαν στους άλλους φορείς που στεγάζονται στους χώρους αυτούς την αίσθηση ότι υπάρχουν άνθρωποι που ενδιαφέρονται για την προστασία και τη διατήρηση της τάξης και της καθαριότητας στον χώρο της Παιδόπολης, ώστε τα «ανθρώπων έργα» να στέκουν εκεί σαν μάρτυρες μιας άλλης εποχής, της εποχής που εκείνοι έζησαν στους ίδιους χώρους και με εντελώς διαφορετικές συνθήκες.
Ο Σύλλογος Αποφοίτων Παιδοπόλεων θα συνεχίσει τις συνεργασίες, τις συνέργειες και τις προσπάθειες για τη διατήρηση της καθαριότητας των χώρων, προπάντων όμως για την κάθε είδους εξυπηρέτηση των Αποφοίτων και της συνολικής κοινωνικής αξιοποίησης των εγκαταστάσεων.
Χριστουγεννιάτικες φωτογραφίες
Τα Χριστούγεννα στην Παιδόπολη «Αγία Σοφία» της Αγριάς
Τα Χριστούγεννα
στην Παιδόπολη «Αγία Σοφία» της Αγριάς
Θα προσπαθήσουμε να καταγράψουμε ορισμένα γεγονότα, προκειμένου να
προσεγγίσουμε το κλίμα των γιορταστικών ημερών των Χριστουγέννων στην
Παιδόπολη «Αγία Σοφία», στα χρόνια που είμασταν φιλοξενούμενοί της. Βέβαια,
ούτε περιγραφές, ούτε έγγραφα ούτε όμως και η αλληλογραφία παιδιών, που είναι
στα χέρια μας, μπορεί να μας δώσει με ακρίβεια τον τρόπο που εμείς τα «παιδιά»
της δεκαετίας του ‘60 βιώναμε τις γιορτές μακριά από τις οικογένειές μας. Παρόλα
αυτά, θα το επιχειρήσουμε, με την ελπίδα ότι σε πολλούς από εμάς θα επανέλθει
νοερά το κλίμα εκείνων των αγνών γιορτών, αλλά και σε πολλούς Βολιώτες που μας
επισκέπτονταν.
Θυμάμαι, και θα το θυμούνται και ο Ζήσης, κι ο Μανώλης με τον Θωμά και τον
Βαγγέλη και τον άλλο Νίκο, με τον Χρήστο και το Θανάση αλλά και η κυρία Πάτρα,
που μας οργάνωνε το θεατρικό, πως στην Παιδόπολη «Αγία Σοφία» περιμέναμε
πως και πως τις χριστουγεννιάτικες διακοπές για να ξεκουραστούμε ή να κάνουμε
τις εργασίες που μας έβαζαν από το Σχολείο. Ακόμη και μερικοί να γράψουν
ποιήματα, άλλοι διηγήματα, άλλοι εργασίες με θέμα τα Χριστούγεννα, την
Πρωτοχρονιά ή τα Φώτα. Εργασίες που τις γράφανε με πολύ αγάπη, φαντασία και
τις ζωγραφίζανε με ιδιαίτερη επιμέλεια, αφού περίμεναν να γευτούν την απέραντη
ικανοποίηση, όταν τις διαβάζαμε στην Αίθουσα Ψυχαγωγίας, μπροστά στα άλλα
παιδιά, ή όταν θα δημοσιεύονταν αργότερα στο περιοδικό μας «Το χαρούμενο
Χωριό».
Ακόμη θυμάμαι το υπέροχο εικαστικό έργο, «Το βοσκόπουλο», που κοσμούσε τον
κεντρικό τοίχο της τραπεζαρίας μας, από τον Γιώργο και την περισπούδαστη
εργασία του Σταύρου, «Χριστός Γεννάται σ΄ Αγνές Καρδιές» που ήταν και
υπεύθυνος για το περιοδικό. Την εργασία του θα την ζήλευε κάθε φοιτητής της
Φιλοσοφικής! Στη συνέχεια σ΄ αυτή τη σχολή σπούδασε και διακόνισσε πάνω από
τριάντα χρόνια στην Εκπαίδευση.
Από την έναρξη του νέου Σχολικού Έτους, ετοιμάζαμε τη μεγάλη γιορτή της
παραμονής. Χορωδία με τον Λαμπαδάριο του Αγίου Νικολάου, αείμνηστο Κυριάκο
Αργυρόπουλο, Χριστουγεννιάτικο θεατρικό με επιλογή κειμένου, σκηνικά,
κοστούμια και διδασκαλία της κυρίας Πάτρας. Βοσκοί, Μάγοι, Αγγελουδάκια, και το
Ιωσήφ. Μεγάλοι ρόλοι, προετοιμασία, μηνών!
Πριν τα Χριστούγεννα, λοιπόν, στολίζαμε, με τις ομαδάρχισσές μας, στην Αίθουσα
Ψυχαγωγίας το μεγάλο δέντρο-έτσι φάνταζε στα μάτια μας: βαμβάκια,
καμπανούλες, χρυσές κλωστές, κουκουνάρια μέσα σε πράσινο, κίτρινο ή πορτοκαλί
ζελατινόχαρτο, Αγιοβασίληδες ζωγραφιστοί, αγγελάκια κ.λπ. Πρωτοστατούσε σε
κάθε δραστηριότητα η αξέχαστη Αρχηγός μας, η Μάγδα Τσαβίδου.
Με τον Χριστουγεννιάτικο στολισμό της Αίθουσας Ψυχαγωγίας, της Τραπεζαρίας,
των Κτιρίων γενικά της Παιδόπολης και τις χαρούμενες εκδηλώσεις των παιδιών, η
Παιδόπολη παρουσίαζε εορταστική και χαρούμενη όψη. Τα παιδιά των μικρών
Κτιρίων έψαλλαν τα κάλαντα την παραμονήν ενωρίς στη συνοικία «Αστέρια», ενώ
κάποιοι τολμηροί έφταναν ως την Αγριά, και τα παιδιά των 2 μεγαλυτέρων ομάδων,
αφού έκαναν συστηματική προετοιμασία, έψαλαν τα κάλαντα οργανωμένα στις
αρχές του Βόλου και σε όλες τις εταιρείες που μας προμήθευαν προϊόντα.
Την παραμονή των Χριστουγέννων, το βράδυ, πραγματοποιούνταν η πολύ όμορφη
Χριστουγεννιάτικη εορτή στην Αίθουσαν Ψυχαγωγίας. Τη γιορτή τιμούσαν ο
Μητροπολίτης Δημητριάδος, ο στρατιωτικός Διοικητής, ο Νομάρχης Μαγνησίας οι
αρχές της Μαγνησίας, πολλοί καθηγητές και συμμαθητές των παιδιών.
Το πρόγραμμα από τον πολύγραφο της χριστουγεννιάτικης γιορτής, με
καλλιγραφικά γράμματα και εορταστική διακόσμηση, μας πληροφορούσε για τα
ποιήματα, τα τραγούδια και κυρίως το θεατρικό έργο, το οποίο χαρακτηρίζεται ως
μονόπρακτο λειτουργικό δράμα και τιτλοφορείται Η νύκτα της Βηθλεέμ. Σε όλες τις
γιορτές υπήρχε κάποιο θεατρικό έργο, το οποίο βέβαια δεν ήταν πάντα το ίδιο, και
ότι το προσωπικό που αναλάμβανε τη δημιουργία των προσκλήσεων και των
προγραμμάτων αφιέρωναν χρόνο, μεράκι και καλλιτεχνική φροντίδα για να τα
διακοσμήσουν με ζωγραφιές.
Άλλα παιδιά βέβαια, μετά τη γιορτή, πήγαιναν λίγες μέρες στα χωριά τους, στα
σπίτια τους. Μα όσο και θετικές να είναι οι περιγραφές, πιστεύουμε ότι οι τρόφιμοι
της Παιδόπολης δεν ξεχνούσαν την ιδιαίτερη πατρίδα τους και τις οικογένειές τους.
Θα κλείσουμε, αυτή τη μικρή περιγραφή με την απάντηση από έναν μικρό
συμπατριώτη παιδιού που απάντησε στο γράμμα του φίλου του από την
Παιδόπολη, και επέλεξε με προφανή νοσταλγία να περιγράψει τα εορταστικά έθιμα
του τόπου του.
«Μάθαμε από τα γράμματά σας πώς γιορτάζετε τα Χριστούγεννα στην Παιδόπολη.
Εμείς εδώ στα χωριά μας έχουμε άλλα έθιμα. Παρέες – παρέες με τρίγωνα και με
ένα καράβι στα χέρια, γυρίζουμε στα σπίτια την παραμονή και ψάλλουμε τα
κάλαντα. Όλο το χωριό βουίζει! Το βράδυ γύρω από το τζάκι ψήνουμε σε πλάκες,
τηρώντας το έθιμο, φτιάχνοντας τσιγαρίδες, όπως κάθε χρόνο παραμονές των
Χριστουγέννων, και μοσχομυρίζει το σύμπαν. Σας περιμένουμε να γυρίσετε και σεις
στην ένδοξη Πατρίδα».
Δύσκολα, αλλά αξέχαστα χρόνια!!!